సంధుల విఙ్ఞానము..,3..విభక్తులు

విభక్తులు

విభక్తులు వాక్యములోని వేర్వేరు పదములకు అన్వయము కలిగించు ప్రత్యయములను, పదములను విభక్తులందురు. ఇవి రెండు పదముల మధ్య సంబంధము కలిగించును. వీటినే విభక్తి ప్రత్యయాలు అని కూడా అంటారు. విభక్తులు ఏడురకములు  సంబోధనా ప్రధమా విభక్తితో కలసి ఎనిమిది అయినాయి ద్రుతాంతములైన విభక్తులను ద్రుతాంతములుగా చెప్పుటయే భాషా మరియాద. ఈ విభక్తులు (ప్రత్యయాలు) నామవాచకము సర్వ నామముల తరువాతనే ప్రయోగింప బడతాయి..
రాముని"చేత" -----సీత "వలన"----రాణి"కి"చ్చాను  అంటూ ప్రయోగింప బడతాయి.

ఈ విభక్తులు

ప్రత్యయాలు విభక్తి పేరు

1. డు, ము, వు, లు--- ప్రథమా విభక్తి.

2. నిన్, నున్, లన్, గూర్చి, గురించి--- ద్వితీయా విభక్తి.

3. చేతన్, చేన్, తోడన్, తోన్--- తృతీయా విభక్తి.

4. కొఱకున్ (కొరకు), కై--- చతుర్ధీ విభక్తి.

5.వలనన్, కంటెన్, పట్టి--- పంచమీ విభక్తి.

6. కిన్, కున్, యొక్క, లోన్, లోపలన్--- షష్ఠీ విభక్తి.

7.అందున్, నన్--- సప్తమీ విభక్తి.

8.ఓ, ఓరీ, ఓయీ, ఓసీ--- సంబోధనా ప్రథమా విభక్తి.

వివరంగా చూద్దాము

1) ప్రథమా విభక్తి !
డు, ము, వు, లు -- ప్రథమా విభక్తి.

పుంలింగాలయిన, మహద్వాచకాలయిన శబ్దాలకు "డు" వస్తుంది.
ఉదా: రాముడు, కృష్ణుడు

అమహన్నపుంసకములకు, అదంత శబ్దాలకు "ము" వస్తుంది.
ఉదా: వృక్షము, దైవము

ఉకారాంత శబ్దాలకు, గోశబ్దానికి "వు" వస్తుంది.
ఉదా: తరువు, ధేనువు, మధువు, గోవు

బహువచనంలో అన్ని శబ్దాలకు ప్రథమా విభక్త్యర్థంలో "లు" వస్తుంది.
ఉదా:  పుస్తకములు....కలములు......నదులు....కొండలు  గోవులు

2)ద్వితీయా విభక్తి !
నిన్, నున్, లన్, గూర్చి, గురించి--- ద్వితీయా విభక్తి

కర్మార్థంలో ద్వితీయా విభక్తి వస్తుంది. కర్మ యొక్క ఫలాన్ని ఎవడైతే అనుభవిస్తాడో వాడ్నితెలియజేసే పదం 'కర్మ'.

ఉదా: అతడు వంటకము"ను" వండెను.

వండెను అనేదానికి  వంట చేసెను అని అర్ధం..,,
వంట ఫలం..,,చేయుట వ్యాపారం(వ్యాపారం  అనగా పని చేయటం)

కూర్చి, గురుంచి ప్రయోజన నిమిత్తములైన పదములకు వచ్చును.
రావణుడు శివుని "గూర్చి" తపస్సు చేసెను
నీవు ఎందు "గురించి" యోచించు చుంటివి?

పై రెండు వాక్యాలు ఏదో ప్రయోజనమాశించి చేసినవిగా నున్నవి కదా.

3)తృతీయ విభక్తి  !
చేతన్, చేన్, తోడన్, తోన్--- తృతీయా విభక్తి.
క్రియ యెక్క వ్యాపారానికి(పనికి)ఎవరైతే ఆశ్రయం అవుతారో వారు కర్త.
కర్తార్థంలో తృతీయా విభక్తి వస్తుంది.

ఉదా: భీముని చేత వంటకము వండబడెను.

"వండబడెను"  అంటె వంట చేయబడింది అని అర్ధమే కదా?.చేయటం అనే పనికి (వ్యాపారానికి ) ఆశ్రయము
భీముడు ఈ విక్యములో  అనుకర్త కావున భీముని "చేత" అని వాక్యనిర్మాణం చేయబడింది.

అ)కరణ,,సహార్ధ..తుల్యార్ధాల యోగంలోను " తోడ"అనే ప్రత్యయం వస్తుంది."
కరణం..(సాధనం) కోల "తోడ" కూల వేసె
సహార్ధం.,(కూడా) అతడు మంది "తోడ" వచ్చెను
తుల్యార్ధయోగం.,(సమానార్ధం)
**రాముని తోడ హరి మిత్రుడు

ఆ)వచ్యర్ధ అముఖ్య కర్మకు తోడ వర్ణకం వచ్చును
అముఖ్య కర్మ అనగా ముఖ్యము కాని కర్మవాచకం
వచ్యర్ధం అనగా వంచించు...పలుకు.,,అను.,,చెప్పు..,అనేవి వచ్యర్ధాలు.,ఇఈ అర్ధాలలో యోగం ఉన్నప్పుడు అముఖ్య కర్మకు "తోడ" వస్తుంది.
**రాము  హరి "తోడ" యిట్లనెను.

ఇ)"ఉపయోగంబునందాఖ్యాతకు తొడవర్ణకంబగు"
ఆఖ్యాత..అనగా చెప్పేవాడు.,
చెప్పే వానికి తో అనే ప్రత్యయం వస్తుంది

రామ, హరి .. కృష్ణుని "తొడ"  వేదములు చదివిరి..
కృష్ణుడు  ఆఖ్యాత  .కృష్ణుడు కూడా చదువుకున్నాడని అర్ధం కాదు. కృష్ణుని వద్ద చదువు కున్నారని అర్ధం..


సశేషం...రేపు కలుద్దామా?