సంధుల విఙ్ఞానము.,5...విభక్తులు

7)సప్తమీ విభక్తి !
అందున్, నన్--- సప్తమీ విభక్తి.
అధికరణములో  సప్తమీ విభక్తి వచ్చును.,అధికరణమనగా ఆధారము ఈ ఆధారము 3 విధములుగా నుండును

వైషయికము.,,,,అనగా  విషయ సంభంధం
అభివ్యాపకము,,అనగా అంతటా వ్యాపించటం
ఔపశ్లేషికం....,అనగా సమీప సంబంధం

అధికరణంలో సప్తమీ విభక్తి వస్తుంది. అధికరణం అంటే ఆధారం. ఈ ఆధారం 3 విధాలుగా ఉంటుంది. ఔపశ్లేషికం, వైషయికం, అభివ్యాపకం. 'అందు' అనేది మాత్రం వస్తుంది.

వైషయికం అంటే విషయ సంబంధం.
ఉదా: మోక్షమందు ఇచ్ఛ కలదు.

అభివ్యాపకం అంటే అంతటా వ్యాపించడం.
ఉదా: అన్నింటియందీశ్వరుడు కలడు.

ఔపశ్లేషికం..,అనగా సమీప సంబంధం
ఉకారాంత జడానికి 'న' వర్ణకం వస్తుంది. జడం అంటే అచేతన పదార్ధం.
ఉదా: ఘటంబున జలం ఉంది.

8)సంబోధనా ప్రథమా విభక్తి !
ఓ, ఓరీ, ఓయీ, ఓసీ--- సంబోధనా ప్రథమా విభక్తి.

ఆమంత్రణం అంటే పిలవడం, సంబోధించడం. ఇది ఎవరినయితే సంబోధించడం జరుగుతుందో - ఆ శబ్దానికి 'ఓ' అనేది వస్తుంది.
ఉదా: ఓ రాముడా - ఓ రాములార

ఓ శబ్దానికి పురుషుని సంబోధించేటప్పుడు 'యి' అనేది, నీచ పురుషుని సంబోధించినప్పుడు 'రి' అనేది, నీచస్త్రీని సంబోధించినప్పుడు 'సి' అనేది అంతాగమాలుగా విభాషగా వస్తాయి.
ఉదా: ఓయి రాముడా! ఓరి దుష్టుడా! ఓసి దుర్మార్గురాలా!
యి  రాని ఎడల  ఓ  రాముడు  ....ఓ దుష్టుడు....
*****ఓరీ...,.ఓసీ  అనేవి మైత్రిని తెలియజేయు ఆ మంత్రణం లోకూడా వస్తాయి..

ఓరి ముద్దు కృష్ణా....పురుష సంబోధనం

ఓసి ముద్దు పాప...స్త్రీ సంభోధనం
**ఓయి.... ఓరి ....ఓసీ  అనే వాటికి ధీర్ఘాలు కూడా ఉన్నాయి

ఓయీ....మూర్ఖ మానవా

ఓరీ......దుష్ట మానవా
ఓసీ.....ఎందు బోతివి.....మున్నగునవి

ఔప విభక్తికాలు

ఇ   టి  తి  ఔపవిభక్తికంబులు
"విభక్తి నిమిత్తకంబులై యాదేశాగమాత్మకాలైన "ఇ..,టి...తి" వర్ణంబులు ఔపవిభక్తికంబులనంబడు"
ఊరు+ని....ఊరిని
మ్రాను+ని...,.మ్రానిని

నోరు+ను...నోటిని
కాడు+ను..,కాటిని

ఏటిని....పగటి....మొదటి.....రెంటిని......మూటిని.....
కంటి.,,,ఇంటి...,మింటి...,పంటి

మున్నగు పదాలు  ఓప విభక్తికాలైన  ఇ.,టి...ని   అనే వర్ణాలు  ఆగమ..ఆదేశాలు గా   రావటం వలన ఏర్పడిన పదాలే...

తిరిగి సంధుల పరిఙ్ఞానములోకి వద్దాము..

సశేషము...రేపు కలుద్దామా?